Bá trạng dẻo thơm là loại bánh truyền thống nhất định phải có trong ngày Tết Đoan Ngọ của người Hoa.
Hàng năm, vào dịp cận kề ngày Tết Đoan Ngọ, các lò bánh lớn lại bắt đầu đỏ lửa. Và bánh được nấu xuyên suốt đêm để sau đó gói thành hàng nghìn chiếc. Ban đầu sẽ có không ít người cảm thấy bất ngờ với cái tên”bánh bá trạng”. Tên này xuất phát từ tiếng Triều Châu, trong đó”bá”mang ý nghĩa là thịt, và”trạng”là bánh ú.
Ngoài cái tên”bánh bá trạng”, nhiều người còn gọi loại bánh này là”bánh ú nhân mặn”. Ở mỗi vùng miền, người dân sẽ có cách phát âm khác nhau. Dẫn đến sự biến đổi trong cả chế biến lẫn nhân bánh.
Khi đi qua các khu vực Chợ Lớn, du khách sẽ dễ dàng nhận thấy sự đa dạng của các loại bánh như: bánh trạng Phúc Kiến, bánh trạng Quảng Đông hay bánh trạng Triều Châu… Ví dụ, loại bánh của người Triều Châu có hình chóp đứng. Của người Phúc Kiến thường có màu nâu từ các loại gia vị và của người Quảng Đông thì hình gối dài.
Nguyên liệu để làm bánh bá trạng gồm có gạo nếp, thịt heo, tôm khô, nấm đông cô, đỗ xanh, hạt sen và lòng đỏ trứng muối. Công đoạn tốn thời gian nhất là ngâm gạo và đỗ xanh. Phần thịt được tẩm ướp kĩ càng trước khi gói.
Để bánh có hương vị đồng bộ phần gạo nếp làm vỏ bánh cũng được trộn gia vị. Người ta dùng lá tre để gói bánh. Được đem luộc trong 6 – 8 tiếng để đảm bảo bánh chín mềm. Bánh sau khi vớt ra sẽ được treo lên cho ráo nước.
Phong tục dùng bánh bá trạng để cúng bái, đem biếu như một thức quà đặc biệt trong mỗi dịp “Tết nửa năm” được người Hoa hết sức coi trọng và giữ gìn. Ngoài bánh bá trạng. Mâm cúng của người Hoa ngày Tết Đoan Ngọ còn có bánh ú tro. Cơm rượu, hoặc thêm heo quay, gà luộc, trái cây.
Theo cách ăn truyền thống, bánh bá trạng được ăn với đường. Vỏ bánh dẻo thơm mùi gạo nếp. Nhân bánh béo bùi được tẩm ướp gia vị thơm nức khiến thực khách ghiền ngay từ lần đầu tiên.
